Godzą bieganie i pracę: amatorzy biegający jak elita

To nie żart! Taka grupa biegaczy już się w Polsce ukształtowała. To ludzie, którzy trenują i jednocześnie pracują. W dzień zarabiają na życie, a późnym wieczorem albo bladym świtem pchają do przodu swoją biegową formę.

Często jedyne, co różni ich życie sportowe od zawodowców, to czas na regenerację, na którym siłą rzeczy oszczędzają. Tak jak na przykład Bartosz Olszewski, który śmieje się, że jeśli w jego kalendarz wpadnie coś niespodziewanego, to ucina na to czas ze snu.

Zobacz, jak żyją i trenują ci, których podziwiamy, a teoretycznie są w naszym zasięgu.

Praca, praca, praca i jeszcze raz dyscyplina

Bartosz Olszewski to zawodnik, który wygrał trzy maratony. Prowadzi swój blog i zdobył już na tyle doświadczenia, że sam został trenerem.

• Wiek: 30 lat

• Mieszkam: Warszawa

• Klub: Warszawiaky

• Zawód: menedżer IT

• Rekordy życiowe: bieg na 5 kilometrów: 15:52; bieg na 10 kilometrów: 32:25; półmaraton: 1:09:56; maraton 2:25:16.

• Ile godzin i kilometrów w tygodniu: Średnio biegam około 150 kilometrów w tygodniu. Przed maratonem wychodzi znacznie więcej, bo około 200. Razem z rozciąganiem, siłownią i ćwiczeniami uzbieram ponad 15 godzin treningu w tygodniu.

• Ulubione biegi: Boston Marathon, który biegłem w roku zamachu, czyli w 2013, kiedy to bomby zabiły trzy osoby, a 264 zostały ranne. No i, oczywiście, jeszcze Maraton Warszawski.

• Najcenniejsza nagroda: Medal z tego pamiętnego Bostonu.

Pierwsze pytanie, które ciśnie się na usta, gdy zajrzeć w wyniki Bartka Olszewskiego, to najprostsze z możliwych. Czyli: jak? Jak to zrobić, żeby w maratonie mieć 2:26? Odpowiedź jednego z najszybszych w Polsce amatorów jest prosta: „Trzeba pamiętać o jednym: samą regeneracją formy nie popchniesz!”.

Tak jest. Praca, praca, praca i mało snu, bo przecież jest jeszcze życie zawodowe. Bartek ma na koncie trzy wygrane maratony: w Lozannie, Lucernie i Rimini. Na półmaratonie w Las Vegas był drugi. „I to na ludziach robi największe wrażenie” – śmieje się.

Na co dzień jest menedżerem IT, a zaczął biegać w 2008 roku. Do tego czasu nic wspólnego z tym sportem nie miał. Po pierwszym maratonie umierał kilka dni. Miał wtedy czas 3:31. Granicę trzech godzin złamał dwa lata później.

I tak u niego bieganie wygląda: małymi krokami do sukcesu. Również dwa lata walczył, by w półmaratonie złamać 1:10. Praca się opłaca, można zażartować, bo dziś to człowiek, który sam trenuje innych, a na biegach w Warszawie co sto metrów ktoś krzyczy: „Bartek, do przodu”. Popularność!

„Kiedy pytają mnie, jak to zrobić, to nie podaję żadnych złotych recept. Cały przepis to wziąć się w garść, wyznaczać kolejne, ale nie bardzo oddalone cele. Nie myślę o tym, co będzie za dwa lata. Myślę o obecnym roku”.

Nie ma w nim krzty biegowego romantyzmu. Kiedy zabiegają się na treningach z kolegami do spodu i jeden z nich – taki bardziej romantyczny – wyznaje, że właśnie dotknął absolutu, to Bartek uśmiecha się serdecznie, bo dla niego absolutem jest dyscyplina i konkret.

„Nie uważam więc za sukces biegu, w którym minąłem się z założeniami. Przegrana to przegrana. Kontuzja niczego nie tłumaczy. Nie jest powodem do chwały, że ledwo skończyłem bieg, skoro miałem zamiar zrobić życiówkę” – kwituje. A talent? „Nie jestem miłośnikiem tego słowa. Wolę inne, solidniejsze pojęcie: »praca«”.

Typowy dzień:

• 5:00 - pobudka

• 6:00 - trening

• 9:00 - praca

• 17:00 - koniec pracy

• 18:00 - trening

• 20:00 - relaks

• 24:00 - idę spać 

Patenty Bartosza: bądź twardy, nie miękki

1. Trzeba się wychłostać. Nie ma co rozpływać się nad swoimi osiągnięciami, zwłaszcza jeśli nie sięgają one założonych celów. Samokrytyka pomaga.

2. Bez lenistwa. Odpoczynek nie musi być leżeniem na kanapie. Ja odpoczywam, robiąc lżejszy trening. Jeśli potrzebuję relaksu dla głowy, piję lampkę wina.

3. Krótkie cele. Nie bujaj w obłokach. Nie myśl o olimpiadzie, jeśli jeszcze nie zrobiłeś dychy w godzinę. Stawiaj sobie cele na najbliższe tygodnie i miesiące. Będzie Ci łatwiej po nie sięgać i nie zniechęcisz się.

Trzeba myśleć o tym, co dobre

Aleksandra Niwińska to 10. zawodniczka na świecie w biegu 24-godzinnym, a szósta w Europie. Zaczęła biegać w wieku 21 lat. Dziś ma 29 i jest w kadrze Polski.

• Wiek: 29 lat

• Mieszkam: Wrocław

• Klub: AZS AWF Katowice

• Zawód: fizjoterapeutka

• Rekordy życiowe: bieg na 10 kilometrów: 44:22; półmaraton: 1:29:44; maraton: 3:13:37; bieg na 100 kilometrów: 9:42:23; bieg 12-godzinny: 139,4 km; bieg 24-godzinny: 225,989 km; bieg 48-godzinny: 323,6 km. 

• Ile godzin i kilometrów w tygodniu: Trenuję od 8 do 10 godzin tygodniowo. 2 godziny to szermierka, a godzina basen. Bieg: od 50 do 70 km tygodniowo.

• Ulubiony wyścig: Ostatni Maraton Warszawski, bo jeśli chodzi o typ biegu, to lubię półmaraton.

• Najcenniejsza nagroda: Brązowy medal drużynowy MŚ w biegu 24-godzinnym z Turynu 2015 i puchar za 6. miejsce w półmaratonie w Pucku.

Wyników takich, jakie osiągają najlepsi spośród amatorów, nie sposób wybiegać radośnie w podskokach, jak na łące. Trzeba pracować. Choć czasem są tacy, którym przychodzi to nieco łatwiej niż innym. Aleksandra Niwińska to ultramaratonka bez żadnej zawodniczej przeszłości. Dziesiąta na świecie w biegu 24-godzinnym, rekordzistka Polski w tej dyscyplinie i zwyciężczyni biegu 48-godzinnego w kategorii open!

Ma 29 lat, a zaczynała, gdy miała 21. Od maratonu. Co ją zachęciło? Jako kibic zobaczyła, jak biegną ludzie na samym końcu i pomyślała, że skoro oni mogą, to ona też. Po tym pierwszym maratonie tydzień wchodziła po schodach bokiem, ale potem przebiegła jeszcze 13 takich dystansów.

Potem był bieg na 100 km, na którym zapadła decyzja, że od teraz już tylko ultra; potem bieg 12-godzinny, a potem pierwszy w Polsce 48-godzinny. Ten, który wygrała w open. Na znak szacunku w czasie dekoracji wszyscy biegacze i kibice wstali z miejsc.

„Ten moment sobie na biegach przypominam, kiedy jest mi źle, kiedy mam kryzys. To bardzo pomaga – mówi zawodniczka. – I myślę zawsze tak: byle do setnego kilometra, potem byle do 12 godzin, potem byle do 15, potem do 200 km, a potem już poleci z górki” – opowiada o taktyce na każdy swój bieg 48-godzinny. Na co dzień prowadzi gabinety fizjoterapeutyczne. Wstaje rano o 8, bo siedzi przed komputerem do drugiej w nocy. Cały dzień pracuje, a potem treningi.

A co robi do późnej nocy? Zaspokaja potrzeby umysłu. Na przykład puszcza sobie jakiś dobry dokumentalny film. Albo robi własnoręcznie kosmetyki. I w zasadzie nie odpoczywa, nie leży, nie byczy się. Jej odpoczynek to basen, odnowa biologiczna albo nowa pasja, czyli szermierka. Zawsze o niej marzyła, ale długo nikt nie chciał trenować dorosłych amatorów.

A jej bieganie pokazuje, że dorośli amatorzy mogą robić rzeczy niemożliwe. Bo jak inaczej nazwać to, że Ola jest szósta w Europie w biegu 24-godzinnym, biegając w tygodniu od 50 do 70 kilometrów? „Nie potrafię podać recepty na sukces. Czy ja wiem? Chyba trzeba po prostu bardzo chcieć” – mówi.

Typowy dzień

• 8:00 - pobudka

• 10:00 - praca

• 13:00 - obiad

• 19:00 - koniec pracy

• 20:00 - trening

• 22:00 - relaks

• 1:00 - idę spać

Patenty Agnieszki: wygraj dietą i głową

1. Nie ma przeciwników. W trakcie biegu myśl tylko o sobie. Nie zastanawiaj się nad tym, gdzie są Twoi rywale, ale skoncentruj się na tym, żeby pobiec jak najlepiej możesz. Jeśli już musisz pomyśleć o przeciwnikach, to pomyśl sobie, że oni też cierpią.

2. Mało, a często. Ja jem na biegach co 2,5 kilometra, ale bardzo małe ilości. Zazwyczaj są to banany, naturalne produkty. Na biegach ultra odżywianie to bardzo ważna sprawa. Nie może zabraknąć Ci energii, sam musisz opracować dobrą dietę.

3. Głowa wygrywa. Koncentruj się na swoich sukcesach. Przypomnij sobie jakieś ważne wydarzenie biegowe i gdy już nie możesz, myśl o nim. Jeśli to nie skutkuje, pomyśl, że biegniesz ostatni raz w życiu. Oszukasz głowę, a to pomoże.

By szybko biegać, musisz lubić biegać

Damian Glapiak biega przede wszystkim pięć i dziesięć kilometrów. Raz, na próbę, przebiegł maraton i wykręcił na nim 2:26. Wygrał już niejedną dychę.

• Wiek: 35 lat

• Mieszkam: Bucz (powiat wolsztyński)

• Klub: LLKS Osowa Sień

• Zawód: strażak

• Rekordy życiowe: bieg na 5 kilometrów: 15:20; bieg na 10 kilometrów: 30:57; półmaraton: 1:09:30; maraton: 2:26:36.

• Ile godzin i kilometrów w tygodniu: Ćwiczę 5 razy w tygodniu po około dwie godziny. Jeśli chodzi o kilometry, to jest tego około 80 tygodniowo.

• Ulubiony bieg: Feltre (Włochy).

• Najcenniejsza nagroda: Suszarka dla żony.

Damian Glapiak powtarza: trzeba chcieć. Trzeba chcieć się ruszać i wygrywać. Bakcyla wygrywania złapał w młodości. Za juniora ćwiczył w klubach, ale kiedy przyszło podejmować życiowe decyzje, poszedł do szkoły strażackiej. Bieganie zeszło na drugi plan. Ale żyć bez niego nie może.

Drugie miejsce w międzynarodowym półmaratonie strażaków w Paryżu, piąte na mistrzostwach Europy strażaków, brązowy medal ze światowych igrzysk mundurowych i kilka wygranych dyszek oczywiście. Bo te przeważnie biega. Jego życiówka na tym dystansie to 30:57. Choć talent do maratonów też jest – pobiegł 42 kilometry raz, a miał czas 2:26:39.

„Lubię współzawodnictwo, polubiłem wygrywanie za młodu. Muszę się ścigać. Co będzie, jak już nie będzie szans na zwycięstwo? Wtedy odpocznę i będę chodził na rekreacyjne biegi do lasu z żoną” – śmieje się. Na razie trenuje pięć razy w tygodniu. Wybiegania, interwały, siła, siłownia, rowerek w pracy. No i praca, dom, dzieci – bo ma już dwoje. Wszystkim powtarza, że trzeba tylko chcieć.

Jak on zaczynał, to była jeszcze bariera wstydu. Jak człowiek szedł na trening, to śmiała się cała wieś, dlatego biegał po lesie. Ale to akurat lubi. Powietrze, spokój, zieleń. „Ale to nie znaczy, że w takich okolicznościach nie można się zabiegać w trupa – przekonuje. – Żeby wygrywać, to nawet trzeba”.

Dlatego sam zagania się regularnie. A co poradziłby początkującym? Żeby wstać z kanapy – o niczym więcej myśleć nie trzeba. Żeby jednak być elitą amatorów, trzeba się też nastawić na to, że bieganie nic człowiekowi nie da. Chociaż nie. Damian Glapiak wygrał raz 500 złotych, raz mikrofalówkę i raz dobrą suszarkę do włosów dla żony. „No, w końcu coś z tego masz” – powiedziała.

Typowy tydzień:

• Poniedziałek - służba 24-godzinna

• Wtorek - trening

• Środa - trening

• Czwartek - służba 24-godzinna

• Piątek - trening

• Sobota - trening

• Niedziela - służba 24-godzinna

RW 05/2015