Buty to dla biegacza w zasadzie jedyny sprzęt, który naprawdę robi różnicę. Twoje nogi podczas biegu wykonują tytaniczną pracę - warto więc nalezycie zadbać o ich ochronę. Przeciętny but biegowy składa się z co najmniej 30 kawałków, z których każdy w określony sposób podtrzymuje albo zabezpiecza kości i stawy. Są to m.in. znane wszystkim sznurówki czy język, ale też mostki w podeszwie czy systemy amortyzujące. Od tego, jak są zaprojektowane te wszystkie części buta, zależy, czy Twoja stopa dobrze czuje się w danym modelu.
Pora poznać nieco bliżej najwierniejszego i najważniejszego towarzysza Twoich biegowych treningów.
Cholewka
Mówiąc najprościej: to cała górna część buta, która obejmuje stopę, czyli wszystko poza podeszwą. Jest najczęściej zrobiona z miękkiej, oddychającej siateczki, która rozciągając się, obejmuje stopę. Siateczka ta jest wzmacniana plastikowymi nakładkami w różnych kształtach, przez co stopa nie wychodzi poza podeszwę.
RW1. Sznurówki
Korzysta z nich większość osób w przedziale od 8 do 80 lat. Reszta wybiera rzepy. Służą oczywiście do tego, by cholewka obejmowała podbicie. Nie powinny powodować jakiegokolwiek ucisku na stopę. Jeśli tak jest, to Twoje sznurówki są za cienkie albo masz za cienki język. Poznaj przy okazji najlepsze sposoby na wiązanie sznurówek i przeczytaj historę faceta, który życiowym celem była rewolucja w sposobie wiązania butów przez biegaczy.
2. Język
Miękki materiał, z jakiego jest zrobiony, powinien chronić Twoje stopy przed uciskiem sznurówek. Język powinien iść prosto pomiędzy dziurkami na sznurówki. Dlatego warto używać szlufki na sznurówki, które są w języku.
3. Nakładki
Czyli wszystko to, co jest przymocowane do cholewki, chociaż najczęściej są to wzmacniające paski, które nadają strukturę butom. Słynne 3 paski Adidasa pochodzą właśnie od skórzanych elementów, które spełniały tę rolę w historycznych modelach. Obecnie pełnią również rolę dekoracyjną i "oświetleniową" (kiedy są odblaskowe). Najczęściej są przyszyte do cholewki, chociaż mogą być z nią stopione, przez co zmniejsza się prawdopodobieństwo otarć stopy przez szwy.
4. Kołnierzyk
Zrobiony z miękkiego materiału, powinien obejmować stopę poniżej kostki. Nie powinno być przerwy między butem a stopą, ale zarazem nie powinno czuć się ucisku na ścięgno Achillesa.
5. Łatka
Wydzielona część cholewki, która znajduje się nad palcami stopy. Jeśli nie możesz poruszać palcami stóp, jest za ciasna!
6. Góra
Siateczka, która razem z systemem sznurowania obejmuje stopę i daje wsparcie podbiciu. Jeśli nie przylega wystarczająco ściśle, stopa będzie poruszała się w bucie i pojawią się otarcia.
7. Dziurki
Dzięki nim możesz właściwie dopasować cholewkę do stopy. Jeśli czujesz ucisk pod którąś z dziurek, wcale nie musisz przez nią prowadzić sznurówki (jeszcze raz polecamy artykuł poświęcony wiązaniu sznurówek w butach do biegania).
8. Zapiętka
Ta część buta szczególnie mocno wspomaga stopę przy lądowaniu. Pięta powinna być jak w kołysce, ale nie za mocno obejmującej stopę. Jest to szczególnie ważne, gdyż około 80% biegaczy ląduje na pięcie, na jej zewnętrznej części, ze stopą skierowaną lekko na zewnątrz. Jeśli piętka nie spełnia swojego zadania, to stopa może nie mieć wystarczającego wsparcia w bucie.
9. Kołnierzyk
Czy wiesz, że jedna strona cholewki w okolicach pięty jest niższa? Wynika to z naszej anatomii: kostka na zewnątrz jest niżej niż po wewnętrznej stronie stawu skokowego. Ponieważ kołnierzyk ma ściśle pasować do stopy, jest ona zawsze asymetryczna. Ale rzadko będzie pasować idealnie na obu stopach, bo nie ma dwóch takich samych kostek. Dlatego wybieraj takie buty, których materiał w tych okolicach jest miękki, nawet z pianki, i bez szwów.
Więcej o butach do biegania przeczytasz w tych artykułach:
• Buty do biegania: pytania i odpowiedzi
• Odcisk buta: jak powstają buty do biegania?
• Jak dbać o buty do biegania?
RW 01/2008
