Jak powstają staniki sportowe i jak kupić najlepszy dla siebie?

Jeszcze 40 lat temu (dokładnie przed 1977 r.) biustonosze sportowe w takiej formie, jaką znamy dziś, nie istniały. Dopiero wtedy Lisa Lindahl – wówczas studentka University of Vermont, która zaczęła biegać – wpadła na pomysł zszycia dwóch… ochraniaczy krocza używanych przez sportowców, by stworzyć stanik na potrzeby uprawiania sportu. Dziś globalny rynek sportowych biustonoszy jest wart ponad 48 miliardów złotych.

Biust potrzebuje ochrony podczas aktywności i nie ma co do tego wątpliwości. Badania przeprowadzone w 2018 roku na University of Portsmouth wykazały, że piersi pozbawione wsparcia mogą się przemieszczać podczas ćwiczeń nawet o 14 centymetrów.

Biustu nie wypełniają mięśnie, tylko tkanka gruczołowa i tłuszczowa, a podtrzymują więzadła i otaczająca skóra – sęk w tym, że żadna z tych struktur nie jest zbyt silna. Wytwory tkanki łącznej – więzadła Coopera – są podporą piersi i przytwierdzają je do mięśni klatki piersiowej. Naturalnie z upływem czasu ulegają rozciągnięciu, a podczas treningu o wysokiej intensywności bez odpowiedniej ochrony biustu potrafi się rozciągnąć o 2 centymetry.

Jak porusza się biust podczas biegu?

Może się wydawać, że podczas biegu piersi poruszają się góra-dół. Tymczasem jest to ruch po ósemce – w poziomie, jak symbol nieskończoności. „Poruszają się w każdym możliwym kierunku: do środka, na zewnątrz, na boki, w górę i w dół – mówi Mari Thomas, testerka biustonoszy sportowych i założycielka sportowej marki Maaree. – To nie tylko może być bolesne, ale też powodować, że biust obwisa”.

Dobry biustonosz sportowy zabezpiecza dwa ważne aspekty: komfort i efektywność podczas ruchu. Tkanki biustu spoczywają na mięśniach piersiowych, więc każdy element ubioru wspierający ten obszar ma wpływ na aktywność tych mięśni. Badania uczonych z University of Portsmouth, prowadzone na biegaczkach, pokazały, że noszenie odpowiedniego biustonosza podczas ćwiczeń może zmniejszyć aktywność mięśni piersiowych o 55 procent. To przekłada się na mniejsze zmęczenie mięśni i zachowanie w nich więcej paliwa, co pozwala intensywniej i przez dłuższy czas wykonywać każdy ruch angażujący te mięśnie: od biegania i pilatesu po trening w stylu CrossFit.

Debbie Risius, pracownik naukowy Portsmouth University, uważa, że wybór biustonosza sportowego może mieć również wpływ na sposób oddychania i termoregulację w trakcie wysiłku. Ma na to wpływ dopasowanie stanika i materiały, z których jest zbudowany. Badania z 2013 roku wykazały, że o ile wszystkie biustonosze sportowe ograniczały możliwości chłodzenia, po prostu będąc kolejną warstwą odzieży, o tyle te wykonane z poliestru pozwalały na lepszą termoregulację niż modele z innych materiałów kompozytowych.

Badania nad biustonoszami sportowymi nabrały rozpędu: projektanci zaczęli przykładać do nich tę samą wagę i stosować w nich podobne innowacje, jak w przypadku zaawansowanych butów czy legginsów.

„Stało się coraz bardziej jasne, że dobry stanik sportowy jest kluczowy dla kobiet cieszących się aktywnością – mówi Thomas. – Wiele dziewczyn i kobiet zrezygnowało ze sportu z powodu dyskomfortu czy krępując się z powodu złego wsparcia piersi”.

Zakup biustonosza sportowego to bardziej inwestycja w siebie niż w swój styl.

Testowanie sportowych biustonoszy

Jednym z wyzwań, przed jakimi stoją kreatorzy sportowych staników, jest różnorodność kobiecych biustów. Potrzeby każdej z nas są różne – w zależności od budowy, sposobu poruszania się, poziomu aktywności. Początkowo staniki sportowe miały zapobiegać ruchom w dół, a więc opadaniu biustu, ale ich zadania ewoluowały, kiedy więcej dowiedzieliśmy się o tym, jak kobiece ciało reaguje na ćwiczenia. Testowanie efektywności ujarzmiania ósemkowatych ruchów biustu opiera się na pomiarach przemieszczania piersi dzięki systemom, które mogą analizować naszą biomechanikę.

„Umieszczamy markery do analizy ruchu 3D na kobiecie: kilka w okolicy sutków i pozostałe na bardziej statycznych częściach ciała, jak obojczyki czy biodra – Thomas wyjaśnia proces powstawania biustonoszy. – Następnie testerka biegnie na bieżni: najpierw w staniku testowanym, a potem mając na sobie stanik »kontrolny«. Efektem są pomiary różnic w zarejestrowanych przez markery na ciele ruchach”.

Takie analizy pozwalają wprowadzać zmiany w projektach biustonoszy. Na przykład Shock Absorber może się pochwalić tym, że ich staniki redukują ruchy biustu nawet do 80% (w porównaniu do braku biustonosza). Niektóre marki sięgają w swoich projektach po rozwiązania, które sprawdziły się w innych elementach sportowej garderoby (np. butach), jak kompresyjne, tkane materiały, które nie zwiększają masy stanika, likwidują problem wałeczków przy pasie stanika czy konieczność umieszczania fiszbin, albo piankowe miseczki i zapięcia. Marks & Spencer współpracował przy tworzeniu najnowszego modelu stanika z japońską marką Asahi, testując na awatarach ruchy piersi w mikrodetalach.

„Jedną z najczęściej otrzymywanych przez nas informacji zwrotnych jest, że staniki sportowe ograniczają ruchy i są ciężkie – mówi Sian Thomas z firmy Triumph. – Dlatego jednym z naszych głównych celów jest, by nasze biustonosze sportowe były tak kobiece i lekkie, jak inne staniki”. Stąd nowa seria Energy Lite tej firmy z oddychającymi miseczkami z lekkiego meshu, które zapewniają wsparcie, ale nie krępują ciała i nie sprawiają, że się w nich „gotujesz”.

Marka Lululemon na tworzenie w swoim laboratorium Whitespace Lab ostatniego modelu stanika poświęciła 2 lata. Pracowali nad nim multidyscyplinarni eksperci, m.in. od biomechaniki, neuromechaniki, fizjologii, inżynierii, mając do tego feedback od ponad tysiąca kobiet. Mari Thomas, zanim zaczęła własny biznes, była testerką biustonoszy sportowych w Loughborough University, gdzie testowała modele zarówno z wysokiej, jak i z niskiej półki.

„Może się wydawać oczywiste, że marki testują produkty u siebie, ale to nieprawda – mówi Thomas. – Większość firm nie ma sprzętu ani technologii, by to robić, więc zleca to na zewnątrz, np. tak jak kiedyś mnie. Jednak wiele tańszych marek w ogóle nie zawraca sobie głowy dobrym sprawdzeniem ich staników, dlatego zawsze zachęcam, by kupować biustonosze sportowe firm wyspecjalizowanych w tej dziedzinie”.

Wszystko dla dobra biustu.

ABC kupowania stanika sprtowego

Przed zakupem nowego stanika dobrze jest najpierw zrozumieć kilka podstawowych określeń, dowiedzieć się, czego szukać, a czego unikać, i jakie są dziś dostępne na rynku opcje. Masz przed sobą małą ściągę na dobry początek.

Wsparcie

Główny ciężar zapewnienia wsparcia (nie mylić z ciężarem biustu) spoczywa na miseczkach – wiele zależy od ich konstrukcji. Biustonosze z fiszbinami uchodzą za te dające największe podtrzymanie, ale ich sztywność bywa niekomfortowa. Formowane miseczki mogą dać porównywalne wsparcie przez moc- niej zabudowane obszary obejmujące piersi. Biustonosze bez oddzielnych miseczek działają głównie na zasadzie kompresji, z mocnym pasem na obwodzie i/lub regulacją ramiączek – komfortowo będą się w nich czuły tylko właścicielki miseczek A-B, i to podczas bardzo spokojnych ćwiczeń.

Styl i dopasowanie

Wiele topów zakłada się przez głowę, ale tylko niektóre spełniają wymogi biustonoszy sportowych. Niektóre z mocnym wsparciem mają zamek z przodu, ułatwiający za- pięcie i zdejmowanie spoconej bielizny. Zapięcia z tyłu gwarantują dopasowanie i są odpowiednio płaskie i wyściełane, żeby nie wbijały się w plecy podczas ćwiczeń. Staniki bywają o kroju racerback, ale ramiączka mogą też przebiegać w kształcie litery X, Y i H.

Oddychalność i komfort

Bielizna jest dodatkową warstwą, więc żeby zapewnić komfort podczas wysiłku, musi być wykonana z odprowadzających wilgoć materiałów. Chociaż lubimy mieć blisko ciała naturalne tkaniny, to w tym wypadku bawełna się nie sprawdza: szybko na- siąka, ciąży i obciera. Techniczne tkaniny coraz częściej mają też właściwości antybakteryjne i ochronę przed promieniowaniem UV. Wycięcia i siateczkowe wstawki mają na celu zwiększenie przewiewności bielizny.

Gadżety

Niektóre topy sportowe mają kieszonki (z przodu lub między łopatkami) na drobiazgi czy telefon, żeby można było wyjść na trening w samym topie. Są też staniki z mocowaniem dla pulsometru. Zawsze pamiętaj, że najważniejszą funkcją stanika jest dobre trzymanie biustu.

Idealne dopasowanie

Po dokładne dopasowanie biustonosza zgłoś się do brafiterki, a tutaj masz kilka podstawowych wskazówek (bardziej szczegółowe rady znajdziesz w artykule Biust pod kontrolą: jak wybrać stanik do biegania).

• Pas. Powinien znajdować się w poziomie na całym obwodzie klatki i być mocno dopasowany (dać się naciągnąć na nie więcej niż 3 palce).

• Miseczki. Muszą obejmować całą pierś – materiał nie może odstawać ani nic nie może się z nich wylewać.

• Ramiączka. Dopasuj je, by pewnie się trzymały – znów tak, by można je było rozciągnąć na maksymalnie trzy palce.

Twoje mocne wsparcie

1. Shock Absorber Infinity Power Bra, 229 zł

Zapięcie z przodu ułatwia zdjęcie stanika ze spoconego podczas treningu ciała. Dostępny w rozmiarówce od A do G, obwody od 65 do 85.

2. Panache Sport z fiszbiną, 259 zł

Ten biustonosz zmniejsza wstrząsy biustu aż o 83%, a przy tym nie spłaszcza piersi. Dostępny także bez fiszbiny. Kupisz go w rozmiarach 60-90 pod biustem i z miseczką od B do J.

3. Triumph Triaction Extreme Lite, 199,90 zł

Innowacją w tym staniku sportowym jest lekka, elastyczna i oddychająca tkanina Dynamic Lite. Dostępne rozmiary: 70-90, miseczki od A do G.

4. Anita Active Air Control Deltapad 5544, 295 zł

Płaskie elementy służące regulacji tego biustonosza nie wbijają się w plecy podczas ćwiczeń na macie. Szeroka gama rozmiarów: od miseczki AA do H.

Zobacz także:

• Ćwiczenia na jędrny biust i zgrabne pośladki

• Dystans: 9 miesięcy. Czy można biegać w ciąży?

• Kobiety biegają. Porady treningowe i zdrowotne dla biegaczek

RW 11-12/2020